Ankara'da 6284 Sayılı Kanun ve Uzaklaştırma Kararı: Koruma Tedbirleri, Zorlama Hapsi ve Uygulama (2025 Rehber)

Kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddet ne yazık ki hâlâ yaygın; ancak hukuken eliniz boş değil. 6284 sayılı “Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun”, Ankara’da şiddet mağdurlarını korumak için kullanılan en güçlü yasal mekanizmalardan biridir.

Bu rehber; özellikle Ankara’da (Yenimahalle, Çankaya, Keçiören, Mamak ve çevre ilçeler) ikamet eden vatandaşların, 6284 sayılı Kanun kapsamındaki koruma / uzaklaştırma kararlarının pratikte nasıl işlediğini, hangi adliyeye ve hangi karakola gideceğini, ihlal durumunda zorlama hapsi sürecini ve elektronik kelepçe uygulamasını, sade ve anlaşılır bir dille anlatmak amacıyla hazırlanmıştır.

1. 6284 Sayılı Kanun Ankara’da Kimleri ve Hangi Durumları Korur?

6284, sanıldığı gibi sadece “evli kadınları” korumaz. Kanunun amacı; şiddete uğrayan veya uğrama tehlikesi bulunan kadın, çocuk, erkek, aile bireyleri ve tek taraflı ısrarlı takip mağdurlarını korumaktır.

Bu kapsamda koruma kararı istenebilecek kişiler:

• Şiddet gören kadınlar (evli, bekar, ayrılmış veya boşanma davası sürecinde olması fark etmez),

• Çocuklar (bizzat şiddete maruz kalan ya da şiddete tanık olan çocuklar),

• Aile bireyleri (anne, baba, kardeş, eş, eski eş vb.),

• Birlikte yaşamayan partnerler (nişanlı, sevgili, flört ilişkisi),

• Tek taraflı ısrarlı takip (stalking) mağdurları – aranızda hiçbir ilişki olmasa bile, sizi takıntı haline getiren, sosyal medyadan, telefonla veya fiziken sürekli rahatsız eden kişiler.

Özetle; nikah, aynı evde yaşama veya resmi birliktelik şartı yoktur. Önemli olan, şiddet veya şiddet tehdidinin varlığıdır.

2. “Delil veya Belge Aranmaması” İlkesinin Uygulamadaki Sınırları

2.1. İlk Koruma Kararı Aşaması

6284 sayılı Kanun’un 8. maddesi, koruyucu tedbir kararı verilebilmesi için “şiddetin uygulandığı hususunda delil veya belge aranmamasını” açıkça düzenler.

Yani:

• Vücudunuzda darp izi olmasa da,

• O an yanınızda tanık bulunmasa da,

• Ses kaydı, kamera görüntüsü, rapor sunamasanız da

Ankara Aile Mahkemesi hakimi veya kolluk amiri (polis/jandarma), sizin beyanınızı esas alarak koruma kararı verebilir.

Kanunun mantığı şudur: “Önce hayatı koruyalım, ayrıntılı araştırma sonra yapılsın.”

Bu nedenle, uygulamada Ankara Aile Mahkemeleri çoğu dosyada başvuru tarihine çok yakın bir tarihte –genellikle aynı gün veya birkaç gün içinde– tedbir kararı verebilmektedir.

2.2. İtiraz, Kaldırma ve İhlal Aşamasında İspat

“Delil aranmaması” ilkesi sadece ilk koruma tedbiri için geçerlidir.

• Hakkında tedbir uygulanan kişi karara itiraz ettiğinde,

• Tedbirin kaldırılması talep edildiğinde,

• Veya tedbir ihlali sebebiyle zorlama hapsi istenildiğinde;

mahkemeler, artık daha sıkı bir ispat değerlendirmesi yapar. AYM’nin 6284 ve zorlama hapsi kararlarında da, özgürlüğü bağlayıcı bir yaptırım söz konusu olduğundan, somut delil ve gerekçeli karar zorunluluğuna dikkat çekilmektedir.

Bu nedenle, özellikle tedbir ihlali iddialarında:

• Polis/jandarma tutanağı,

• Kamera kaydı,

• Mesaj/WhatsApp ekran görüntüleri,

• Tanık beyanları

gibi delilleri toplamak, sürecin başarısı açısından kritik önemdedir.

3. Ankara’da Nereye, Hangi Durumda Başvurmalısınız?

Ankara’da adliyeler ve ek hizmet binaları farklı yerlere dağılmış durumda. Yanlış binaya gitmek, acil bir durumda ciddi zaman kaybı yaratabiliyor.

3.1. Mesai Saatleri İçinde

Sadece koruma / uzaklaştırma kararı (evden uzaklaştırma, yaklaşmama, iletişim yasağı vb.) talep edecekseniz:

• Yetkili Mahkeme: Ankara Aile Mahkemeleri

• Adres: Söğütözü Ek Hizmet Binası – 4 No’lu Ek Bina, 2181. Cadde No:2, Söğütözü / Çankaya

  
  

Boşanma davası açmış olmanız şart değildir; sadece 6284 kapsamında koruma da talep edebilirsiniz.

Şiddet fiilinin cezaî boyutunu da takip etmek (örneğin darp, tehdit, hakaret nedeniyle soruşturma başlatmak) istiyorsanız:

• Yetkili Merci: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı (Müracaat Bürosu)

• Adres: Merkez Bina – Hacı Bayram Veli Mahallesi, Atatürk Bulvarı No:40, Sıhhiye / Ankara.

3.2. Mesai Dışı, Gece ve Hafta Sonu Başvuruları

Adliyeler kapalı olsa bile, kolluk kuvvetleri 7/24 görevdedir ve 6284 kapsamındaki acil tedbirleri devreye sokma yetkisine sahiptir.

• Size en yakın polis merkezine veya jandarma karakoluna giderek,

• “6284 kapsamında koruma kararı istiyorum” demeniz yeterlidir.

Kolluk, gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde:

• Şiddet uygulayan kişiyi olay yerinden uzaklaştırabilir,

• Sizi güvenli bir yere (sığınma evi, akraba adresi vb.) yönlendirebilir,

• Geçici koruma tedbiri alıp ilk iş gününde nöbetçi Aile Hakimine onaya sunar.

Dolayısıyla, “Hafta sonu mahkeme kapalı, Pazartesi’yi beklemek zorundayım” düşüncesi yanlıştır; sistem kâğıt üzerinde değil, 7/24 çalışacak şekilde kurulmuştur.

4. Koruma Kararının Kapsamı: Uzaklaştırma, Yaklaşmama, İletişim Yasağı ve Diğer Tedbirler

6284 sayılı Kanun; hem şiddet mağduruna yönelik koruyucu, hem de şiddet uygulayan kişiye yönelik önleyici tedbirler öngörmektedir.

Hakim, dosyanın özelliklerine göre bu tedbirlerden birine veya birkaçına birlikte karar verebilir:

• Evden uzaklaştırma ve konut tahsisi: Müşterek konuttan derhal uzaklaştırma ve konutun mağdura tahsisi,

• Yaklaşmama kararı: Mağdurun evine, iş yerine, okuluna ve bulunduğu yerlere belli bir mesafeden fazla yaklaşmama,

• İletişim yasağı: Telefon, SMS, WhatsApp, e-posta, sosyal medya mesajı, aracı kişiler üzerinden haber gönderme gibi her türlü iletişimin yasaklanması,

• Silahların teslimi: Görev gereği taşısa dahi, silahın kuruma veya kolluğa teslim edilmesi,

• Alkol/uyuşturucu kullanmama: Mağdurun bulunduğu ortamda alkol veya uyuşturucu madde kullanılmaması,

• Kimlik ve adres bilgilerinin gizlenmesi: Hayati riskin yüksek olduğu durumlarda, mağdurun kimlik/adres bilgilerinin resmi kayıtlarda gizlenmesi.

Tedbir kararı ilk seferde en çok 6 ay için verilebilir; şiddet veya tehdit riski devam ediyorsa, sürenin uzatılması için tekrar başvuru yapılabilir.

5. Elektronik Kelepçe ve Yüksek Riskli Dosyalar

Bazı dosyalarda sadece kâğıt üzerindeki uzaklaştırma kararı yeterli görülmeyebilir. Bu durumda, 6284 sayılı Kanun ve “Teknik Yöntemlerle Takip Sistemlerinin Kullanılmasına Dair Yönetmelik” uyarınca, şiddet uygulayan kişi hakkında elektronik kelepçe ile teknik takip kararı verilebilir.

6284 sayılı Kanun kapsamındaki elektronik kelepçe uygulaması, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koordinasyonunda; İçişleri Bakanlığı’na bağlı Elektronik İzleme Merkezi tarafından, Adalet Bakanlığı ile iş birliği içinde 7/24 takip edilmektedir.

Aile Mahkemesi hakimi, ŞÖNİM (Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi) raporları ve risk değerlendirmesine göre “teknik yöntemlerle takip” tedbiri verebilir.

Bu kararla, şiddet uygulayanın ayak bileğine takılan elektronik kelepçe ile mağdurun yanına belirlenen mesafeden fazla yaklaşması halinde, merkezde alarm oluşur ve kolluk birimleri derhal müdahale eder.

Elektronik kelepçe her dosyada değil, genellikle:

• Ölüm tehdidi,

• Silah kullanımı,

• Tekrarlayan ve ısrarlı takip,

• Önceki tedbir ihlalleri

gibi yüksek riskli vakalarda gündeme gelmektedir.

6. Tedbirin İhlalinde Zorlama Hapsi (Madde 13) ve Uygulamadaki Kritik Noktalar

6284 sayılı Kanun’un 13. maddesi, koruma kararının ihlali hâlinde “zorlama hapsi” adı verilen özgürlüğü bağlayıcı yaptırımı düzenler.

Şiddet uygulayan kişi, tedbir kararına aykırı davranır (eve gelir, telefonla arar, mesaj atar, iş yeri önünde bekler vb.) ise;

• Aile Mahkemesi hakimi, 3 günden 10 güne kadar zorlama hapsi kararı verebilir.

• İhlalin tekrarında, ihlalin niteliğine göre 15 günden 30 güne kadar zorlama hapsi uygulanabilir.

• Tedbir süresi boyunca verilecek zorlama hapsi kararlarının toplam süresi 6 ayı geçemez.

Zorlama hapsi:

• Bir “ceza davası mahkumiyeti” değil,

• Kanundan doğan disiplin niteliğinde özgürlüğü kısıtlayıcı bir yaptırımdır; bu nedenle para cezasına çevrilmez ve ertelenmez, infaz savcılığı tarafından doğrudan infaz edilir.

Uygulamadaki En Önemli Nokta: İhlalin Belgelenmesi

Pratikte mahkemeler, özgürlüğü kısıtlayan bir yaptırım verdikleri için, sadece sözlü beyanla zorlama hapsi kararı vermekten kaçınabilmektedir. Bu yüzden:

• Olay anında 112’yi arayıp polis çağırmak,

• Mümkünse olay yerinin güvenlik kamera görüntülerini (site, apartman, işyeri vb.) temin etmek,

• WhatsApp, SMS, sosyal medya mesajlarının ekran görüntülerini saklamak,

• Olayı gören komşu veya diğer tanıkların kimlik ve iletişim bilgilerini not etmek

zorlama hapsi talebinin kabulü açısından büyük önem taşır.

7. Ankara Özelinde Sık Sorulan Sorular (SSS)

7.1. Hakkımda veya eşim hakkında verilen uzaklaştırma kararı “sabıkaya” işler mi?

Hayır, klasik anlamda adli sicil kaydına (sabıka kaydına) işlemez.

6284 kapsamındaki koruma kararları; bir ceza mahkemesi hükmü değil, koruyucu/önleyici tedbirdir. Bu nedenle, “Adli Sicil Kaydı” belgesi aldığınızda, uzaklaştırma kararları mahkûmiyet olarak görünmez.

Ancak:

• Tedbir dosyası; UYAP, kolluk ve ilgili kurum kayıtlarında teknik olarak görülebilir,

• Tedbir ihlal edilip zorlama hapsi infaz edildiğinde, bu durum da ilgili infaz kayıtlarında yer alabilir.

Bu kayıtlar, çoğu zaman memuriyete girişte istenen standart sabıka kaydından farklı teknik kayıtlardır.

7.2. Eşim eve gelmiyor ama sürekli WhatsApp’tan yazıyor, arkadaşlarını gönderiyor. Bu ihlal midir?

Genellikle evet.

Uzaklaştırma kararı; sadece fiziksel olarak yaklaşmayı değil, her türlü iletişim yoluyla mağduru rahatsız etmeyi de yasaklayabilir (telefon, SMS, mesaj uygulamaları, sosyal medya, arkadaşlarını aracı yapmak vb.).

Kararda “her türlü iletişim aracılığıyla rahatsız etmemek” gibi bir hüküm varsa:

• Doğrudan yazması,

• Ortak arkadaşlar üzerinden haber göndermesi,

• Sosyal medyada sizi hedef alan paylaşımlar yapması

tedbir ihlali sayılabilir. Bu durumları ekran görüntüsü alarak kaydetmek ve Aile Mahkemesine sunmak, zorlama hapsi talebi açısından önemlidir.

7.3. Karar süresi bittiğinde otomatik uzar mı?

Hayır, otomatik uzamaz.

Kanuna göre, tedbir kararı ilk etapta en çok 6 ay için verilebilir; şiddet tehlikesi devam ediyorsa, süre uzatımı için yeniden talepte bulunulması gerekir.

Pratik öneri: Örneğin 3 aylık bir tedbir aldıysanız, risk devam ediyorsa sürenin bitimine en geç 1 hafta kala:

• Aile Mahkemesine “süre uzatım talebi” ile başvurmak,

• Yeni delilleri ve riskleri kısaca özetlemek en sağlıklı yoldur.

7.4. 6284 kapsamındaki başvurular ve işlemler ücretli mi?

Hayır. 6284 sayılı Kanun’un 20. maddesine göre; bu Kanun kapsamındaki başvurular, kararların icrası ve infazı için yapılan işlemlerden herhangi bir harç, yargılama gideri, posta gideri ve benzeri masraf alınmaz.

Yani:

• Aile Mahkemesine yaptığınız koruma/uzaklaştırma başvurusu,

• Kararın tebliği ve icrası için devlete ücret ödemezsiniz.

7.5. Boşanma davası açmadan da uzaklaştırma alabilir miyim?

Evet, alabilirsiniz.

6284 kapsamında verilen koruma kararları ile boşanma davası birbirinden bağımsız süreçlerdir. Boşanmak isteyip istemediğinizden emin olmasanız bile, can güvenliğiniz ve huzurunuz için koruma tedbiri talep edebilirsiniz.

Çoğu dosyada; önce 6284 kapsamında koruma kararı alınıp, daha sonra gelişmelere göre boşanma/nafaka/velayet davalarına karar verilmektedir.

7.6. Çocuklarım var; eşim hakkında uzaklaştırma kararı verilirse, çocukları hiç göremeyecek mi?

Bu, tamamen somut olay ve çocuğun üstün yararı ilkesine göre hakimin takdirindedir.

• Şiddet sadece eşe yönelmiş ve çocuk doğrudan hedef olmamışsa, hakim çoğu zaman;

  • Eşin size yaklaşmasını yasaklarken,

  • Çocukla belirli gün ve saatlerde, denetimli veya denetimsiz kişisel ilişki kurulmasına izin verebilir.

    
    

• Şiddet doğrudan çocuğa yönelmişse, çocuk ağır travma yaşamışsa veya risk yüksekse, hakim;

  • Çocuğun şahsi ilişki günlerini kısıtlayabilir,

  • Sadece uzman eşliğinde veya uzman merkezlerde görüşmeye izin verebilir,

  • Hatta geçici olarak şahsi ilişkiyi tamamen kaldırabilir.

Her durumda, Aile Mahkemesi; Türk Medeni Kanunu ve 6284 sayılı Kanun çerçevesinde çocuğun psikolojik ve fiziksel güvenliğini esas alır.

8. Sonuç ve Hukuki Destek

6284 sayılı Kanun, doğru kullanıldığında hayati öneme sahip bir güvenlik kalkanıdır.

• Deliliniz olmasa bile ilk aşamada beyanınız esastır,

• Ankara’da hangi binaya ve hangi karakola gideceğinizi bilmek,

• Tedbir ihlallerini usulüne uygun şekilde belgelemeniz,

• Elektronik kelepçe ve zorlama hapsi gibi güçlü yaptırımları bilinçli kullanmanız, hem can güvenliğiniz hem de ileride açılabilecek boşanma, nafaka, velayet ve tazminat davaları açısından belirleyicidir.

Maddi durumunuz elvermiyorsa, Ankara Barosu Adli Yardım Merkezi ve özellikle şiddet mağdurlarına yönelik Ankara Barosu Gelincik Merkezi (444 43 06) üzerinden ücretsiz avukat desteği talep etme imkânınız bulunmaktadır.

Yasal Uyarı: Bu web sitesinde yer alan bilgiler, yalnızca genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır ve hukuki tavsiye niteliği taşımaz. Bu sitedeki bilgilerin kullanımı, hiçbir şekilde avukat-müvekkil ilişkisi oluşturmaz. İçerikte yer alan bilgilere dayanarak hareket etmeden önce, özel hukuki durumunuzla ilgili olarak mutlaka bu alanda çalışan bir avukata danışmanız tavsiye edilir.